اصطلاحات معماری، مجموعه ای از کلمات و یا عبارتهایی است که هر معماری قطعا در دوره آموزش با آن ها مواجه می شود، بنابراین دانستن این عبارت بسیار ضروری است چرا که در بدو ورود به این شاخه قطعا با چالش هایی روبرو خواهید شد که دانستن این ها بسیار کمک کننده خواهدبود.
این اصطلاحات درواقع راه گشاست چرا که اینها برآیندی از استفاده کردن از راهحلهای موجود در گذشته و همین طور خلق کردن راهحلهای نوین و حتی جایگزین کردن بهترین راهحل برای رسیدن به هدف می باشد.
هنر زیبای معماری، دانشی است که شامل طراحی بنای ساختمان و کالبدهای دیگر است.
معماری با طراحیهای دیگر مانند طراحی داخلی، طراحی شهری و … پیوند خورده است و همه این طراحیها در کنار هم؛ طراحی محیط را پدید آوردهاند.
معماری کل زندگی بشر را تحت پوشش خود قرار داده است و تمامی حرفههای شهری ازجمله شهرسازی تا طراحی صنعتی را تحت کنترل خود آورده است. اصولاً کار اصلی معماری، طراحی ساختمانها و مصنوعات است. در این مقاله از آتلیه معماری رازی گر به بیان چند نمونه کاربردی از این اصطلاحات معماری می پردازیم، همراه ما باشید.
اصطلاحات معماری
درزمینه ی معماری، اصطلاحات و لغاتی وجود دارد که به مفاهیم معماری، عناصر و فنهای خاص معماری اشاره میکنند.
این اصطلاحات بکار گرفتهشده در معماری عبارتاند از:
- فضای باز (Open Space):
فضای باز در اصطلاح معماری به فضایی گفته میشود که به فضای خارجی ربط دارد و نسبت به محدوده سقف بسته نیست. نمونهای از این فضاهای باز میتوان به حیاط، پارک و فضاهای عمومی که در میان ساختمانهاست اشاره نمود.
- فضای داخلی (Internal Space):
فضای داخلی، یکی دیگر از اصطلاحات بکار گرفتهشده در معماری است که درون ساختمان قرار دارد که توسط عناصر معماری مانند کف، دیوارها، سقف تعریف میشود.
ازجمله فضاهای داخلی ساختمان میتوان به راهروها، اتاقها، سالنها اشاره کرد.
- نما (view):
نما در اصطلاح معماری به قسمت خارجی ساختمان گفته میشود که بهعنوان پلی بین خارج و داخل ساختمان عمل میکند.
نما میتواند شامل دربها، پنجرهها و … باشد.
- سقف (Ceiling):
یکی دیگر از اصطلاحات معماری مبحث سقف است که فضای داخل ساختمان را از قسمت بالا پوشش میدهد و ازنظر عملکرد و طراحی گزینه مهمی است.
سقفها در هنر معماری میتوانند چوبی، خمیده، تیرچهای و یا به شکل سایر مواد ساختمانی باشند.
- کف (Floor):
کف در اصطلاح معماری، قسمتی است که زمین ساختمان را میپوشاند. برای ساختن کف از مواد مختلفی مانند مواد مصنوعی، سنگ و چوب استفاده میکنند.
نوع و طرح کف بکار گرفتهشده در ساختمان میتواند کارایی بالایی در فضای داخلی ساختمان ایجاد کند و همچنین اثرات زیباشناختی بیشتری بر جای بگذارد.
- نورپردازی (Lighting):
اصطلاح نورپردازی در معماری به استفاده از نور در طراحی خارجی و داخل ساختمان اشاره دارد.
از نورپردازی برای شکلدهی به فضاهای ساختمان، هدفهای طراحی، پررنگ و برجسته کردن جزئیات معماری و سایه بانی و ایجاد کردن اثرات روشنایی استفاده میشود.
اصطلاحات تخصصی و کاربردی معماری
در این قسمت به معرفی تعدادی از اصطلاحات تخصصی و کاربردی معماری میپردازیم. با ما همراه باشید.
این اصطلاحات معماری عبارتاند از:
- هماهنگی (Harmony):
یکی از عوامل مهم در اصطلاحات معماری، هماهنگی است.
همانطور که میدانید از وظایف اصلی ساختمان، ایجاد هماهنگی متعادل است که برای فضاها و تأسیسات ساختمانی لازم اجراست.
برای اینکه یک ساختمان استوار بماند باید بین اجزای نگهدارندِ و نیروهای واردشده به ساختمان، تعادل و هماهنگی وجود داشته باشد.
- تکرار (Repetition):
یکی دیگر از اصطلاحات تخصصی و کاربردی معماری، واژه تکرار است که به معنای چندبارگی، تجدد، تکرار و تکرارشونده است.
- تیر (Beam):
در اصطلاحات تخصصی معماری، تیر یکی از اجزای مورداستفاده در سازه است.
وظیفه تیر در ساختمان، تحمل کردن لنگر خمشی ناشی از بارهای واردشده در وزن تیر و تحمل تنشهای نیروهای برشی است.
- دیوار حائل (retaining wall):
یکی دیگر از اصطلاحات کاربردی و تخصصی معماری، واژه دیوار حائل است که به معنی دیوار بازدار، دیوار ضامن هست.
- دیوار باربرbearing wall (load-bearing wall) ):
در اصطلاحات معماری، واژه دیوار باربر به معنای دیواری است که اضافه بر وزن خود، وزن سقفها و وزن طبقات بالا را تحمل میکند و این وزنها را به فونداسیون ساختمان نیز منتقل میکند.
علاوه بر آن دیوارهای باربر از دو نوع داخلی و خارجی نیز هستند.
- خلاقیت (Creativity):
خلاقیت در اصطلاح معماری به فرآیندی از ذهن اطلاق میشود که با ترکیب شدن ابتکار و تفکر خلاقانه، به تولید محصولات کاربردی و نوآور میپردازد.
- سرامیک (Ceramic):
واژه سرامیک در اصطلاح معماری، مادهای به شکل جامد، غیرآبی و غیرفلزی است که از ترکیب شدن غیرفلزت و فلزات به دست میآید.
سرامیکها در دماهای بالایی تولیدشده و سخت میشوند.
ویژگی سرامیکها مقاومت در برابر خوردگی و شکننده بودن آنهاست.
- حیاط مرکزی (Atrium):
یکی از ساختارهای بکار گرفتهشده در خانههای قدیمی، حیاط مرکزی است.
در این قسمت از ساختار، اجزا و پیکره ساختمان اصلی توسط یک حیاط مرکزی باهم نظم میگیرند.
حیاط مرکزی یک نوع معماری پایدار در معماری ایران است.
- ساختمان (Building):
یکی دیگر از اصطلاحات تخصصی معماری، ساختمان است.
از ساختمان سازه برای زندگی و یا کار استفاده میشود و به دو محیط جداگانه تقسیم میشوند، که شامل بخشهای درونی و بیرونی ساختمان است.
ساختمانها ازلحاظ اندازه هم به دودسته آسمانخراش و بلندمرتبه تقسیمبندی میشوند.
- ریتم (rhythm):
این اصطلاح معماری به معنای منظم و قافیهدار بودن، ریتم داشتن هست و یکی دیگر از اصطلاحات تخصصی و کاربردی معماری است.
- بالکن(ایوانک):
بالکن در اصطلاح معماری، به قسمتی از ساختمان گفته میشود که از دیوارههای ساختمان بیرون زده است. بالکنها مسقف هستند و از یک سمت بیرون از ساختمان قرار دارند.
بالکنها از الحاقات ساختمانی بهحساب میآیند که در مساحت ساختمان محاسبه میشوند.
- آکوستیک (Acoustics):
اصطلاح آکوستیک در علم معماری به معنای کنترل کردن انتشار توسط صوت بهصورت مستقیم و غیرمستقیم است.
همانطور که میدانید، در مبحث موسیقی و صوت صداها به دو شکل مستقیم و غیرمستقیم دریافت میشوند.
در صوت مستقیم صداها بهصورت کروی منتقل میشوند.
در صوت غیرمستقیم، صداها براثر اصابت با سطوح بازگشت پیداکرده و سپس به دریافتکننده میرسد.
- خرپا (truss):
اصطلاح تخصصی خرپا در معماری به معنی طنابپیچ کردن، فتق بند، خوشه، جفت کردن و به هم بستن است.
لغات پرکاربرد و رایج در معماری
در این قسمت به لغات پرکاربرد و رایج در معماری میپردازیم.
واژه | معنی |
lintel | نعل درگاه |
chaos | آشفتگی |
balance | تعادل |
symmetry | تقارن |
contradiction | تناقض |
proportion | تناسب |
module | مدخل |
moisture | رطوبت |
arch | قوس |
fault | گسل |
pitched roof | بام شیبدار |
cement | سیمان |
mortar | مالت |
foundation | پی |
escalator | پلهبرقی |
hallway | راهرو |
circulation | سیرکولاسیون |
architect | معمار |
plumbing | لوله کشی |
در این جدول تنها به بخشی از لغات و اصطلاحات معماری پرداختیم .
واژگان و لغات کاربردی در رشته معماری بسیار زیاد است که باید بامطالعه کتب تخصصی در این زمینه به آموختن این اصطلاحات سخت و چالشبرانگیز بپردازید تا بتوانید در این حیطه تخصصی به موفقیت برسید.