صفحه نخست
خدمات
پروژه ها
فناوری نوین
سوالات متداول
درباره ما
مقالات
انواع سبکهای معماری چیست؟ مطالعه در مورد سبک های معماری، ما را با فرهنگ و هنر نحوه فکری مردم هر دوره از تاریخ آشنا می‌سازد. در طول سالها عوامل تاریخی و بومی، استایل هنری و جنبشهای فکری، موجب پدیدار شدن سبکهای فراوانی از معماری شده‌اند که هر یک با ویژگیهای منحصر به خود قابل شناسایی می‌باشند.
در این مقاله از آتلیه معماری رازی گر با مهمترین سبکهای معماری، اصول و ویژگیهای ظاهری و نمونه‌هایی از آنها آشنا می‌شویم، همراه ما باشید.
سبک روم شرقی یا بیزانس (Byzantine)
سبک معماری روم شرقی یا بیزانس یکی از انواع سبکهای معماری می باشد که از قرن چهارم تا پانزدهم در امپراتوری بیزانس رواج داشت، با گنبدها، موزاییک‌ها مشخص شده و اکثرا در بناهای مذهبی با پلان‌های مرکزی رویت می‌شود. سقفها و ستونهای بلند دراین معماری روم شرقی، علاقمندی افراد ثروتمند در زمانهای گذشته را برای سکونت در این ساختمانها برمی‌انگیخت.
یکی از نمونه‌های اصلی سبک بیزانس، مسجد ایاصوفیه در استانبول ترکیه است که در ابتدا کلیسا بوده است. این بنای مهم تاریخی، شکوه سبک روم شرقی را با گنبد عظیم و موزاییک کاری زیبا را به نمایش می‌گذارد.
اصول معماری روم شرقی
- استفاده از گنبدها
- طراحی داخلی با سنگ مرمر
- موزاییکهای منقوش
- بناهای مذهبی با پلان مرکزی
سبک اسلامی (Islamic)
یکی از سبکهای معماری، سبک اسلامی می‌باشد که نشان‌دهنده تنوع فرهنگی و اصول مذهبی اسلامی است که از قرن هفتم معرفی شد. الگوهای هندسی، نقوش اسلیمی و کاشی‌کاری‌های پیچیده، گنبد و مناره همگی از عناصر اصلی معماری اسلامی بوده که در بناهایی چون مساجد، مقبره‌‌ها، مدارس و سایر بناهای مذهبی و فرهنگی قابل مشاهده می‌باشند. این سبک از معماری را می‌توان در مناطق مختلف از جمله خاورمیانه، شمال آفریقا، اسپانیا، هند، پاکستان و بخش‌هایی از آسیای جنوب شرقی می‌توان یافت.
یکی از نمونه‌های اصلی تاج محل در آگرا هندوستان است. این مقبره باشکوه، معماری اسلامی را با گنبدی نمادین، چیدمان متقارن و منبت‌کاری‌های زینتی به نمایش می‌گذارد.
اصول معماری اسلامی
- نقوش هندسی و اسلیمی
- گنبدها
- مناره‌ها
- حیاطها
- تلفیق هنر با معنویت
سبک کلاسیک (Classical)
معماری کلاسیک یکی از انواع سبکهای معماری است که به جهت آنکه الهام‌بخش سبکهای بسیاری مانند نئوکلاسیک و رنسانس بوده‌است، مادر تمامی سبکهای معماری شناخته می‌شود. در سبک کلاسیک به ستونها، سنگفرش‌ها، تعادل، تقارن اهمیت داده می‌شود. بیشتربناهای ساخته شده با سبک کلاسیک را می‌توان در یونان و روم یافت.
معبد پارتنون در آتن یونان یکی از شاهکارهای سبک معماری کلاسیک است. این بنای باشکوه که در قرن پنجم قبل از میلاد مسیح ساخته شدهاست، نمونه‌ای از نظم دوریک را با ستونهای با ابهت و تناسبات ظریف خود به نمایش می‌گذارد.
اصول معماری کلاسیک
- توازن
- هارمونی
- استفاده از ستونها و گلدسته‌ها
- کنده‌کاری‌های دستی
- طرحهای خمیده
سبک رنسانس (Renaissance)
معماری رنسانس یکی از انواع سبکهای معماری است که با احیای سبکهای کلاسیک یونانی و رومی، بین قرنهای 15 تا 17 در اروپا شکوفا شد. سبک رنسانس بر تقارن، تناسب و گنبدها تاکید دارد. از ویژگیهای معماری رنسانس می‌توان به گنبدها، ستونها، نمادهای زینتی، تناسب و تقارن اشاره کرد. امروزه ساختمانهایی با این سبک از معماری را می‌توان در ایتالیا و سایر نقاط اروپا پیدا نمود.
یکی از نمونه‌های اصلی آن کلیسای سنت پیتر در واتیکان است. این بنا به خوبی عظمت رنسانس را با گنبد باشکوه، نماهای کلاسیک و فضای داخلی چشمگیر به نمایش می‌گذارد.
اصول معماری رنسانس
- احیای فرم‌های کلاسیک
- تقارن و تناسب
- گنبدها
- ستونها
- نمای زینتی
سبک گوتیک (Gothic)
معماری گوتیک یکی دیگر از انواع سبکهای معماری است که بین قرنهای 12 تا 16 رایج بوده است. این سبک را با ویژگیهای ظاهری مانند سه نوع طاق نوک تیز، آجدارو طاقهای مایل تکیه داده شده به نمای بیرونی، مجسمه‌هایی با جزئیات فراوان، تزئینات ظریف و پنجره‌های بزرگ بلند رنگی که نور را به مقدار و جلوه بیشتری به داخل هدایت می‌کند می‌شناسند. سبک گوتیک را می‌توان در تعداد زیادی از کلیساها در سراسر جهان مشاهده کرد.
یکی از نمونه‌های اصلی سبک گوتیک کلیسای نوتردام در پاریس فرانسه است. این بنا با مناره‌های سر به فلک کشیده، پنجره‌های گل رز و جزئیات مجسمه‌سازی خیره کننده، نشان‌دهنده اوج معماری گوتیک فرانسوی می‌باشد.
اصول معماری گوتیک
- طاقهای نوک تیز
- طاقهای آجدار
- طاقهای مایل تکیه داده شده به دیوار ساختمان
- ستونهای باریک
- پنجره‌های بلند با شیشه‌ای رنگی به منظور ایجاد فضای معنوی
سبک مدرن (Modernism)
معماری مدرن یکی از انواع سبکهای معماری است که به عنوان سبک بین المللی و رایج دنیای امروز شناخته می‌شود، در اوایل قرن بیستم ظهور کرد. این سبک معماری بسیار پرطرفدار سادگی، انjزاع، عملکرد، انبوده سازی و حذف عناصر زینتی را در اولویت قرار می‌دهد. از دیگر ویژگیهای کلیدی این سبک پلان‌های باز، روف گاردن، پنجره‌های بزرگ و استفاده از مواد جدید مانند بتن، فولاد و شیشه می‌باشد.
یکی از نمونه‌های اصلی سبک معماری مدرن مدرسه باهاوس یا خانه معماری در شهر دسائو آلمان است.
اصول معماری مدرن
- سادگی
- توجه به عملکرد
- پلان باز
- استفاده از مصالح و فناوریهای جدید
سبک های-تک (High-tech)
یکی از انواع سبکهای معماری سبک های-تک (High-tech) می باشد که در اواخر قرن 20 با الهام از پیشرفت تکنولوژی، پدیدار شد. نمای ساختمانهایی که با سبک معماری های-تک ساخته شده اند، حالت صنعتی داشته و ساختارها را با مواد فولادی، شیشه و سیستمهای مکانیکی را در معرض نمایش می‌گذارند.
یکی از نمونه‌های اصلی سبک های-تک، ساختمان لویدز در لندن است. این ساختمان دارای پله‌های برقی خارجی، لوله‌های رنگارنگ و استفاده از عناصر تکنولوژیکی فراوان می‌باشد.
اصول معماری های-تک
- تأکید بر فناوری
- استفاده از لوله‌های بسیار در نما
- نورپردازی زیاد
- مواد صنعتی
- ظاهر آینده‌نگرانه
سبک پست مدرن (Postmodernism)
استایل پست مدرن جنبشی در اواخر دهه 60 میلادی علیه خانه‌های مدرن و مینیمال بود. در سبک پست مدرن ویژگیهای هنری و مدرن به‌همراه ارجاعات تاریخی به سبک کلاسیک ظاهر می‌شوند و ترکیبی ازدنیای گذشته و معاصر را به خوبی به نمایش می‌گذارند. استفاده از رنگهای شاد و جسورانه، متریال‌های متفاوت و طرحهای بازیگوشانه از ویژگیهای بارز این سبک هستند.
یکی از نمونه‌های اصلی سبک پست مدرن، میدان ایتالیا در شهر نیواورلئان آمریکا است.
اصول معماری پست مدرن
- طرحهای بازیگوشانه
- مشاهده عناصر تاریخی در کنار عناصر مدرن
- تزئینات خاص
- رد ایده‌های مینیمالیسم و مدرنیسم
سبک آرت‌نوو (Art Nouveau)
سبک معماری آرت‌نوو یا “هنر نو” تنها برای سالهای کوتاهی بین اواخر قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم رایج بود. آرت‌نوو یک سبک معماری پر از تزئینات است که با خطوط منحنی، عدم تقارن، نقوش پیچیده و پر از ریزه‌کاری با طرحهای گل ودیگر شکل‌های الهام گرفته شده از طبیعت مشخص می‌شود. تاکید این نوع معماری بر صنعتگری و ادغام هنر در زندگی روزمره بود. امروزه بیشترین تعداد ساختمان با این سبک را در پاریس می‌توان یافت.
یکی از نمونه‌های برجسته سبک آرت‌نوو، کازا باتلو در بارسلونا است.
اصول معماری آرت‌نوو
- خطوط منحنی
- نقوش الهام گرفته از طبیعت
- عدم تقارن
- بالکن‌هایی با نرده‌های فرفروژه
- کاشی‌های رنگارنگ
- ادغام هنر در معماری
سبک آرتدکو (Art Deco)
آرتدکو یکی از سبکهای معماری تاثیرگذار است که در اوایل قرن 20 ظهور کرد. سازه‌های آرت دکو اغلب فرم‌های پلکانی و نقوش پیچیده داشته و سبک مدرنیسم را با عناصر الهام گرفته از فرهنگ و هنر باستان مانند مصر، آزتک و مایا و طبیعت باستانی ترکیب می‌کنند. در این سبک از معماری تزئینی، اشکال هندسی، خطوط براق، و تزئینات مجلل به همراه تقارن، زوایای مشخص، رنگهای زنده و شیشه‌های فراوان به وفور استفاده می‌شود.
ساختمان امپایر استیت، نمادی از شهر نیویورک در ایالت متحده آمریکا، یکی از نمونه‌های بارز این سبک از معماری آرتدکو می‌باشد.
اصول معماری آرتدکو
- اشکال هندسی
- تقارن
- خطوط براق
- تزئینات مجلل
- رنگهای جسورانه
- متریال لوکس و مدرن
سبک ارگانیک (Organic)
معماری ارگانیک اولین بار در سال 1908 توسط فرانک لوید رایت معرفی شد. در سبک ارگانیک، هدف برقراری هارمونی و تلفیق هرچه تمامتر بین طبیعت ساخته شده و طبیعت است. این هارمونی با استفاده از مواد طبیعی و اشکال ارگانیک الهام گرفته از محیط و یکپارچگی بنا با محیط اطراف ایجاد می‌شود.
خانه آبشار، نمونه بارزی است از خانه به سبک معماری ارگانیک می‌باشد. در نمای خارجی این ساختمان که از معماری ژاپنی الهام گرفته شده است، آبشار طبیعی آن منطقه جزئی از بنا دیده می‌شود. همچنین از چوبها و سنگهای طبیعی اطراف در ساخت این اثر کمک گرفته شدهاست.
اصول معماری ارگانیک
- هارمونی با طبیعت
- استفاده از مواد طبیعی
- ادغام با محیط
معماری پایدار (Sustainable)
معماری پایدار که به معماری سبز یا دوستدار محیط زیست نیز شناخته می‌شود، بر به‌حداقل رساندن اثرات منفی زندگی جوامع انسانی بر محیط زیست تاکید دارد. برای رسیدن به این هدف، از متدها و تکنولوژی‌هایی استفاده می‌شود تا بهره‌وری انرژی و استفاده از منابع تجدیدپذیر به حداکثر برسد. از ویژگیهای کلیدی معماری پایدار انتخاب متریال‌های سازگار بر محیط زیست، روشهای بهینه برای تهویه هوا، نورگیری طبیعی، سیستم گرمایش و سرمایش، لوله کشی و طراحی می‌باشد.
یکی از نمونه‌های قابل توجه این سبک جنگل عمودی در میلان ایتالیا است. این ساختمان از دو برج مسکونی پوشیده شده از درختان و گیاهان تشکیل شدهاست که تنوع زیستی را ارتقا داده و آلودگی هوا را کاهش می‌دهد.
اصول معماری پایدار
- بهره‌وری انرژی
- استفاده از مواد تجدیدپذیر
- حداقل تاثیرات زیست‌محیطی